Supercompact en volautomatisch naar energielabel A. Gasloos bouwen is de norm, maar hoe haal je oudere woningen van het gas af? De Tilburgse corporatie TBV Wonen is er druk mee bezig en zet daarom dit jaar voor 52 woningen aan het Korvelplein de Modul-AIR All-E van Inventum in.
Tegelijkertijd krijgt de schil van deze huizen (bouwperiode: eind jaren ’70) een forse energetische upgrade en op het dak komen zes of acht pv-panelen per woning om de elektriciteitskosten te verlagen. Waar deze woningen nu nog energielabel F en G hebben, springen ze in één keer naar energielabel A door de combinatie van schil, panelen en installatie. Supercompact en volautomatisch naar energielabel A.
Jip en Janneke
De techniek is een belangrijke schakel, maar zeker niet alles. Welke Rc-waarde de schil ook heeft, hoe innovatief de warmtepomp ook is, energiezuinigheid valt of staat uiteindelijk met gedrag. De bewoners moeten dus straks hun nieuwe installatie goed snappen en makkelijk kunnen bedienen. “Het moet net zo makkelijk zijn als met de oude cv-ketel” is de leidraad. Inventum ontwikkelt daarom bij de geavanceerde Ecolution Modul-AIR All-E een handleiding voor de gebruikers, in “Jip en Janneke-taal”. Daar blijft het niet bij, want voor de bewoners hun vernieuwde energielabel A-huizen betrekken, krijgen ze ook nog een net zo begrijpelijke instructie van Inventum. Dus zonder technische taal en volledig gericht op hun wensen en vragen. Dit geldt ook voor elke nieuwe huurder, die in de toekomst in dit type huis gaat wonen.
Afkoppeling
Martijn in ’t Groen, projectleider Energietransitie van de Tilburgse woningcorporatie TBV Wonen vertelt met welke ambitie deze verhuurder werkt aan verduurzaming van haar woningbezit: “We hebben hier energielabel A als doel gesteld en we zijn bij deze woningen bewust niet doorgegaan naar nul-op-de-meter. Dat is te duur en brengt andere nadelen met zich mee. Hoe is de beginsituatie? Deze buurt zit tot nu toe op een collectief ketelhuis aangesloten. Alle huishoudens worden daarvan afgekoppeld tussen april en oktober 2020. Ze krijgen voor aanvang van het nieuwe stookseizoen elk een individuele installatie. Dat wordt de Modul-AIR All-E van Inventum. Deze levert 1,7 kW, met een extra 4,5 kW voor de pieken. Dat lijkt weinig, maar in combinatie met de andere maatregelen is dat genoeg voor dit type woning. De finetuning doe we hier in de proefopstelling, in één van de woningen.”
Ruimte, geluid, budget
TBV Wonen had veel te kiezen op dit gebied; er zijn tussen de 150 en 200 aanbieders van warmtepompen. Sabine Klijsen is projectmanager voor de Korvelbuurt: “De eisen die we als woningcorporatie stellen, hebben zeker bij dit kleine type woningen altijd te maken met ruimte, geluid en budget. Installaties moeten passen in dat hoekje in de berging, ze moeten ook superstil zijn dat was een spannend element bij deze kleine woningen en tegelijkertijd moeten de woonlasten netto verbeteren. Bewoners betalen iets meer huur, terwijl de energielasten gemiddeld enorm omlaag gaan. Het allerbelangrijkste is dat het comfort en klimaat voor de bewoners sterk verbeterd. Voor de goede installatiekeuze hebben we ons breed georiënteerd, onder meer bij de Groene Brink in Oss. Daar zagen we de Ecolution Combi 50, ofwel de voorloper van deze warmtepomp van Inventum.”
Sensoren
Sensoren
Accountmanager Fedor Couvert van Inventum licht de eigenschappen toe van het nieuwe model: “De Modul-AIR is voortgekomen uit jarenlange praktijkervaring. Alles is geïntegreerd, er is geen buitenunit en er zijn geen losse kleppen. Dat maakt het tot een systeem dat gemakkelijk te installeren is. Ook is de installatie nog compacter dan zijn voorgangers, waardoor hij zelfs met een boiler van 100 liter zoals in dit project niet meer dan één vierkante meter inneemt. Het is eenvoudig om de installatie goed in te regelen. Voor een optimaal binnenklimaat wordt de Modul-AIR volautomatisch aangestuurd via sensoren, die behalve temperatuur ook onder meer vocht- en CO2-gehaltes meten in de woning. “Voor snelle en goede acceptatie bij de huurders moet de bediening zo simpel zijn als in de oude situatie”, vertelt Sabine Klijsen. “Dus alles inclusief ventilatie gaat vanzelf als de bewoner eenmalig de thermostaat op 20 graden zet.”
Fedor Couvert vult aan: “Wat betreft garantie en service zijn er korte lijnen. Inventum is bovendien een oer-Hollands bedrijf, dat alles zelf ontwikkelt, test en produceert!”
De woningcorporatie TBV Wonen staat voor de grote opgave om voor het jaar 2045 haar 9000 woningen gasloos te maken. Dat doet ze met een gevarieerde en gefaseerde aanpak. De woningen zijn verdeeld in zeven verschillende categorien. Voor 2045 moet elk complex middels nieuwbouw, renovatie of planmatig onderhoud verplaatsen naar categorie 1 (gasloos). Per complex is bekeken wat de huidige kwaliteit van de woningen is en krijgt het zijn eigen individuele aanpak. Hierbij wordt afstemming gezocht tussen Projectleider Energietransitie en gebiedsontwikkelaars. Zo wordt er een balans gezocht tussen techniek en de sociale aspecten. Er wordt dus per complex maatwerk geleverd. Natuurlijk moet alles voor de huurders betaalbaar, comfortabel en gebruiksvriendelijk blijven.